ODBIORĘ CI WSZYSTKO - RUTH LILLEGRAVEN

"Jeśli odbierasz życie komuś, kto zabija i krzywdzi innych - czy można to usprawiedliwić?"

Czy każda zbrodnia zasługuje na potępienie, czy jednak są takie, które należy usprawiedliwić w imię wyższego dobra? Przyznam się, że nie potrafię tak do końca odpowiedzieć na to pytanie, nawet teraz, mimo iż od przeczytania tej książki minęło już parę dni.

Clara jest urzędniczką w Ministerstwie Sprawiedliwości i żoną Haavarda, lekarza pediatry. Zajmuje się ona tworzeniem od podstaw ustawy dającej narzędzie do ochrony najmniejszych i najsłabszych obywateli, czyli dzieci. Do tej pory podejrzane przypadki nie mogły być zgłaszane do odpowiednich służb, gdyż lekarzy obowiązywała tajemnica służbowa. Ustawa miała to definitywnie zmienić. Tymczasem do szpitala, w którym pracuje Haavard przywieziono pobitego czteroletniego chłopca, który w wyniku obrażeń wkrótce umiera. Pracownicy szpitala podejrzewają o wszystko ojca dziecka, jednak nie mają na to dowodów i żadnej możliwości złożenia skargi. Tego samego wieczoru ojciec chłopca zostaje zamordowany. Policja od razu rozpoczyna śledztwo, zakładając pierwotnie, że śmierć ta jest powiązana z mafijnymi porachunkami. Kiedy jednak giną kolejni ludzie pojawia się pytanie, czy to przypadek, czy też ktoś wymierza sprawiedliwość na własna rękę. Jest bowiem jedna wspólna cecha zamordowanych - każdy z nich źle traktował swoje własne dzieci.

"Odbiorę ci wszystko" to sprawnie napisany thriller psychologiczny, który w miarę rozwijania się akcji coraz bardziej mnie zaciekawiał. Autorka bardzo interesująco nakreśliła multikulturowe współczesne społeczeństwo norweskie i niebezpieczeństwa, które tej wielokulturowości towarzyszą. Brak odpowiednich praw i narzędzi do ich respektowania, całkowicie odsłania niemoc władz. Ich tolerancja odmiennych kulturowo zachowań emigrantów i brak sprzeciwu wobec negatywnych postępowań, skutkują coraz większym oburzeniem społeczeństwa. Wystarczy wtedy mała iskra, jedno negatywne wydarzenie za dużo, by rozniecić potężny pożar zemsty i przeświadczenia, że złe uczynki zawsze muszą zostać ukarane. Jednak w powieści nie do końca chodzi o kulturową odmienność ofiar, ale o ich wspólny mianownik negatywnego zachowania. Chodzi mianowicie o bestialskie postępowanie wobec dzieci, a to zdarza się zarówno w norweskich, jak i emigranckich rodzinach.

Narracja w powieści jest podzielona między dwie osoby - Clarę i Havvarda. Czasami do głosu dochodzi ktoś inny i wtedy widzimy wydarzenia z jego perspektywy, jednak to główne postaci nadają kształt fabule. Autorka sprawnie buduje napięcie i ciekawie wplata we współczesne wydarzenia wspomnienia z dzieciństwa Clary. Powstaje nam przez to interesująca, równoległa zagadka do rozwiązania. Mroczna przeszłość kobiety powoli zostaje przed nami odsłonięta, a jej postępowanie coraz bardziej zrozumiałe. 

Autorka nie czeka do końca powieści aby przedstawić nam mordercę. Ja zresztą również domyślałam się kim on jest. Jednak zakończenie jakie zaserwowała nam Ruth Lillegraven całkowicie mnie zaskoczyło. "Odbiorę ci wszystko" to już druga powieść, którą czytałam w ostatnim czasie o finale tak moralnie niejednoznacznym. Czy bohater o osobowości psychopatycznej działający jednak w imię wyższego dobra, to człowiek godny potępienia, czy też nie? Na to pytanie każdy z nas powinien odpowiedzieć sobie sam po skończeniu książki, do przeczytania której serdecznie zachęcam. 

OCENA: 8/10

Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu Wielka Litera